Share |

Лауреат «Русской премии 2007»

Иван Ситар
получил премию за за бережную и смелую попытку перенести поэзию Сергея Есенина в родную Подкарпатскую Русь. Когда-то Ивана Дмитриевича укололи: «Что ты носишься со своим русинством! Можешь себе представить перевод Есенина на русинский?» Это его так задело, что он таки взял «Ты жива ль еще, моя старушка?» и столмачил: «Ци живі'сьте, мої любі мамко?» Как и русский поэт свои стихи Иван Ситар посвятил крестьянке Анне Васильевне - матери, ждущей возвращения сына... .

Не жалею, не зову, не плачу...
Письмо од матери
Письмо матери
В небі білий місяць, сніжна рунина...
Качаловому псові
Яка днись нучка. Я не маву мочи.
Косиці кажуть ми - прощай

Иван Ситар - лауреат Русской премии 2007
Иван Дмитриевич Ситар (Янош Деметерович Ситар) родился 30.06.1940 в селе Кайданово Мукачевского округа. Тогда это была Венгрия. В 1962г. закончил физико-математический факультет УжГУ. Работал ассистентом в университете, заслужил звание «дефективный» и стал сельским учителем математики. Потом был директором школ в Ужгороде, главным специалистом и методистом управлений и кабинетов народного образования. По мнению закарпатской профессуры «имел один недостаток: то, что говорил, пробовал сделать». Член рабочей группы министерства просвещения Украины, автор многочисленных пособий для учителей. Педагогическое кредо: «Детей нужно любить и уважать... И вкладывать в них душу». Русин. Но не политический, а от рождения. Принимает активное участие в русинском возрождении, член Научного центра русинистики. Поэт. Среди его лучших переводов – есенинские «Не жалею, не зову, не плачу», «Письмо от матери», «Письмо матери», «Возвращение на родину», «Собаке Качалова», «Все мы уходим понемногу». Пишет и свои стихи, готовит к выпуску сборник переводов из мировой поэзии на русинский язык. Любимые женщины: жена Изабелла, дочь Евгения и внучка Иванка. Неисправимый оптимист.

Не жалею, не зову, не плачу

Не бануву, не реву, не кличу,
Вік мине, як з яблонь білий дым.
Старость зогне д' земли мої плечі,
Нигда вже не буду молодым.

Вже не так ми легко є на сирцю.
Осінь го кинула холодком,
И в краї березового ситцю
Не кортить ня бігти босяком.

Дух вандровань, ты ми вже не милый,
Не розкриваш ты половінь уст.
Де ся діли молодость і сила,
Блиск очей і повінь добрых чуств.

І все менше в мене забаганок,
Ци я жив? Ци то лиш были сны?
Так гібим в яри десь понад рано
На ружовому пробіг кони.

Листя мідь упасти мусить з клена,
Кто ся родив - тот дочекать смерти,
Будь навхтема ты благословенно,
Што прийшло одцвісти і умерти.

Письмо од матери

Ба што бым щи типир придумав,
Про што ищи я можу написати?
І день і нуч не сходить ми з розума
Сесе письмо, што ми загнала мати.

Она ми пише: "Сын ты в нас еден,
И муг бысь нащивити нас у дны святкові.
Мені купив бись теплий кестемен,
А втиць бы хотів вже надрати нові.

Мені не любиться, ож пишеш ты стихи,
Ож пудла слава ходить з тобов цугом.
Воліпше бысь у молоді роки
Ходив у полю из вутцьом за плугом.

Тепер я вже стара и бетіжна,
И до роботы я несхопна стала.
А быв бись тут, была бы в тя жона,
И я в бильчові бым внучатко колисала.

Но ты дітей по світу розгубив.
Свою жону другому дав в роботу.
А сам на дайсь до того ся дожив,
Што не вьілізаш з п'яного болота.

Муй рудный сыне! Кто тя так прокляв?
Малим'ись быв и добрый і смиренный.
И всі казали, кто лем нас стрічав:
- Який щасливый тот старый Єсенін!

На тебе В нас сподіваня не є,
Душа болить за всі твої гріхи.
Отиць, сарака, вже не чекать
Великі гроші за твої стихи.

Бо кулько бись не мав, дому не заженеш,
И от того щи гурші слова ллються,
Бізувно, й сам не в розкошах жиєш,
В поетів гроші не ведуться.

Мені не любиться, ож пишеш ты стихи,
Ож пудла слава ходить з тобов цугом.
Воліпше бысь у молоді роки
Ходив у полю из вутцьом за плугом.

Письмо матери

Ци живі'сьте, мої любі мамко?
Няньо як? Кланявуся йому!
Най над вашов хижков каждый рано
Куряться з яловых дров дымы.

Пишуть ми, ож вам в ночи не спиться,
Пудлий сон вам давить душу знов.
Вам ся снить, ож з мене злі п'яниці
В корчмі цідять в лавор з сирця кров.

Што за сны? За што вам ся покута?
Лем коби од них вас Господь спас.
Не такий я вже страшний планіта
Бым умер не відівши всіх вас.

Я остався люблячов дітинов,
І навхтема думку мав єдну,
Про того як ви казали: "Сину,
При біді вертайся гет думу."

Я ся верну, мої любі мамко,
Як в яри розквітне старый сад.
Лем уже ня не зганяйте рано,
Як колись, як много літ назад.

Бо тото што вмерло - не збудити,
Што'м задумав - мало ся вдало.
Много бід і горя пережыти
Мені без вас ся в світі довело.

І уже не вчіть ня ся молити,
Бо старому вертаня не є. ?
Я і так вас буду всіх любити
Доки вічна тьма ня не пов'є.

І порвіть думок тяжких тых друтя
Я вас прошу, мамко, знов і знов.
Не ходіть так часто на розпутя.
Вбы ся скорше стрітити зо мнов.

В небі білий місяць, сніжна рунина,

В небі білий місяць, сніжна рунина,
Фатьолом покрита наша сторона.
В білому березы плачуть по лісам,
Кто загиб тут? Умер? Ци не я то сам?

 

Качаловому псові

Дай на сиринчу лабу, Джім,
Таку я лабу щи не видів зроду.
Дуетом, в'єдно, цімбор, побрешім
На тиху, теплу, місячну погоду.
Дай на сиринчу лабу, Джім.

Не облизуй ми, будь добрий, рот,
Порозумій вже нині, а не завтра,
Ож наш з тобов - лиш наш живот,
І віруй ми, ож жити всяко варта.

Ґазда твуй бетяр і фешак,
І гості в хижі не дадуть му вмерти.
І каждий хотів бы атсяк
Тебе погладити по шерсти.

Бо ты поправді файный пес,
Не є за што тобі нам доганяти,
Хіба за то, ож з каждым йдеш,
Як п'яний цімбор, фурт ся цюльовати.

Муй милый Джіме! У вас не єдна
Красавиця у гостях была.
Но а тота май красна і смутна
Хоть даколи до вас ци заходила?

Завставмеся, ож прийде вна до вас.
І вмісто мене ты лизни юй руку,
За то што я - бездушный, пудлый фрас -
Юй причинив колись таку пекелну муку.

Яка днись нучка. Я не маву мочи.

Яка днись нучка. Я не маву мочи.
На небі місяць. Сон ня ся лишив.
Ищи гиби усе сокочу
Пропавшу молодость в души.

Цімборко застилих вже років,
Не позерай на ня невинно,
Ліпше най місяць би світив
На мою змятану перину.

Най постарілу мою тварь
Вун освіщає прямо й сміло, -
Бо не розлюбиш мене встарь,
Бо ти ня нигда не любила.

Любити мож лем єден раз
І за сесе мені чужа ты,
Ож липы дарьмо манять нас,
Запрятавши пуд снігом лапи.

Бо знаву я і знаєш ты,
Ож в ночи місячнуй і зимній
На липах зовсім не цвітьі,
На липах тых лем сніг і иній.

Ож одлюбили мы давно,
Я - не тебе, та й ты другого,
І нам обом вшытко єдно
В любов ся бавити немного.

Но ты ня пести й обнимай,
З губами стрічуся твойима,
Най сирцю вічно сниться май
І та, навхтема мнов любима.

Косиці кажуть ми - прощай

Косиці кажуть ми - прощай,
Головки нахилявуть ниже,
Ож я вовіки не увижу
її лице і отчий край.

Любима моя! Но то нич!
Я видів їх і видів Землю,
І вістку про близкий кониць,
Як нову ласку я приємлю.

Хоть вшитко у життю ургентно,
Вы усмішку храніт на лицьох.
Я гарантуву: всі моменты,
Вшитко на світі повториться.

Тому не збай - прийде другий,
Ушедший в смутку не пропаде,
Тобі лишеній, дорогій
Прийдешній кращі новти складе.

І слухавучи ті новти,
Моя любима з тим любимим,
Мене помянеш, може ти,
Як тот цвіток неповторимий.




Русская премия на ФБ

Русская премия на OK

Единая Русь

Rambler's Top100


Голосование
Народные выборы Лауреатов 2022

Эд. Артюхов
Сергей М...
Тереза П...
Вл. Салтыков
Васыль Кр...
Михаил Ст...
Павел Береш
Доминика Н...
Вл. Перевалов